ن : asll12
ت : دو شنبه 21 فروردين 1402
ز : 6:40 |
+
لالایی کودکانه یکی از نغمه‌های جذاب و شنیدنی از سمت والدین و یا خواهر و برادر ماست که حتما یکبار آن را در کودکی تجربه کرده‌ایم. در این راستا می‌خواهیم در این مقاله بیشتر راجع به لالایی کودکانه، قصه و ترانه شاد برای این گروه سنی بپردازیم و نمونه‌های مختلفی از آن را برای شما بیان کنیم.
متن لالایی کودکانه
لالایی کودکانه چیست؟ تقریبا همه کسانی که کودکی خود را با والدینشان گذرانده‌اند، تجربه لالایی خواندن در گوش آنها انجام شده است که در این خصوص باید گفت لالایی در واقع یک آهنگ آرامش بخش است که می‌تواند از طرف پدر، مادر، برادر، خواهر و یا هرکس دیگری برای یک کودک و نوزاد خوانده شود. در واقع این لالایی یک نوع زمزمه آرامش بخش است که می‌تواند کودک شما را آرام کرده و او را به خواب ببرد. همانطور که از نام آن نیز پیداست، لالایی به معنای لالا کردن است و در زبان‌های مختلفی مانند انگلیسی، آلمانی، سوئیسی واژه‌های مشابهی با آن از جمله لالاره، لالابای، لولا وجود دارد.
در واقع نمی‌توان گفت لالایی برای هرفردی یک سبک خاص دارد. از آنجایی که این نغمه نیازی به محتوای خاص برای نوزاد ندارد، خواننده می‌تواند آن را از روی مهر و عشقی که به فرزندش دارد، بسراید. لالایی در طول زمان با فرهنگ‌ها، داستان‌ها، اسطوره‌ها و وقایع تاریخی درآمیخته است و محتواهای گوناگونی برای آن می‌تواند یافت که در کشورهای مختلف، به گونه‌ای متفاوت خواهد بود. چند نمونه از متون لالایی کودکانه را در ادامه با هم مرور می‌کنیم:
در اولین مورد به یک نوع لالایی می‌پردازیم که در گویش آذربایجانی بیان می‌شود و در آن فرزند به مشابه طبیعت است. این نوع متن لالایی کودکانه به خوبی می‌تواند نشان‌دهنده زندگی روستایی مردم اصیل این منطقه باشد که شکل عاطفی و هنری به خود گرفته است:
داغلارین لالاسینا
برای لاله های کوهستان
گوزلرین قاراسینا
برای سیاهی چشم ها
آنالارقربان اولسون
مادران قربان شوند
ئوز کورپه بالاسینا
برای کودک کوچک شان
مورد دیگر لالایی کودکانه زیر است که در وضعیت تنهایی مادر خانواده سروده شده است و به لالایی گل ناز نامگذاری شده است:
لالالالا گل نازی بابات رفته به سربازی
لالالالا گل نعنا بابات رفته شدم تنها
لالالالا گل پسته بابات رفته کمر بسته
لالالالا گل خاشخاش بابات رفته خدا همراش
لالالالا گل پسته بابات بار سفر بستهجوان ایرانی (irjavan.com)
لالالالا گل کیشمیش بابات رفته مکن تشویش
متن لالایی مذهبی
همانطور که گفتیم، لالایی سروده‌ای است که سبک خاصی ندارد و برگرفته از اندیشه‌ها، باورها، تاریخ، اساطیر و داستان‌ها و وضعیت اجتماعی و عوامل دیگر است. از این رو طبیعی است که مذهب و شعایر آن نیز از ذهن مادران برای فرزندانشان نقل شود. در این خصوص می‌توان به متون لالایی زیر اشاره نمود که عبارتند از:
نمونه اول:
لالا لالا گل مادر
خدا باشد تو را یاور
لالا لالا گل نازم
تو هستی بال پروازم
خدای مهربان داری
رفیقت وقت تنهایی
خدای قمری و بلبل
خدای سوسن و سنبل
خدای بوسه مادر
خدای خنده خواهر
خدای یار بی یاران
خدای دست بی دستان
خداوند زمینی ها
خدای آسمانی ها
نمونه دوم:
لالا لالا گل زیبا
عزیزم نو گل مامان
لالا لالا گل صحرا
به یاد حضرت زهرا
به یاد دخت پیغمبر
به یاد همسر حیدر
به یاد مادر عالم
نداری ای گل من غم
به یاد غنچه طاها
به یاد محسن زهرا
به یاد مونس بابا
به یاد زینب کبری
نمونه سوم:
لالا لالا گل نرگس
بدون مهر تو هرگز
گل روز و گل شامم
گل بیداری و خوابم
تو بابای یتیمانی
تو آقای غریبانی
امام بی کسان هستی
تو خورشید نهان هستی
گل زیبای نیلوفر
ز هر چه گل تویی بهتر
لالا لالا گل مادر
بخواب با یاد آن سرور
بخواب با آیه قرآن
به یاد رهبر خوبان
به خوابت نور جان بینی
رخ صاحب زمان بینی
پس از آن عیدمان بینی
رهایی جهان بینی
نمونه چهارم:
لالا لالا گل مادر
به یاد روی پیغمبر
همان آقای خوبیها
همان مولای پاکیها
همو که داده ما را جان
به نور آیه قرآن
لالا لالا گل مادر
امام تو علی حیدر
علی بابای بی بابا
علی مولای هر تنها
علی عشق و علی ایمان
علی نقاشی قرآن
علی والا،علی مولا
علی شاه و علی آقا
علی آن یار پیغمبر
علی آن ساقی کوثر
بگو من غصه نادارم
چو باشد مرتضی یارم
میان هر گرفتاری
تو داری یاور و یاری
لالایی کودکانه قدیمی
فرقی ندارد شما به عنوان کاربری که این مقاله را می‌خوانید، چند ساله هستید؟ حتما نغمه‌ها و یا لالایی های کودکانه‌ای را از دوران کودکی و قدیمی به یاد دارید. در این قسمت برخی از این موارد را با هم مرور می‌کنیم که به شرح زیر می‌باشد:
نمونه اول: لالایی گل زیره
لالا لالا گل زیره، بابات رفته نبات گیره
لالا لالا لالا لالا لا لایی،
لالا لالا گلم باشی، تو آروم به دلم باشی
نشینی در کناره من، نمیر ای دل، یارم باشی،
لالا لالا لایی لالا لایی لا لا لا
الا لالا گل سمبل، جهان شد پر بلبل،
بیا و رو، روی صحرا، برای هم بچینیم گل،
لالا لایی لالا لایی، لا لا لا
لالا لالا گل لاله، درخت سیب یکساله،
لالا لالا گل سوسن، سرت بر دور لب کوسن
لبت کوسن، که بو داره، که با گل بلبل، تو بو داره
لالا لایی، لالا لایی، لا لا لا
نمونه دوم: لالایی گل زیره (2)
لالا لالا، گل زیره، دلم پیشت دلت گیره
لالا لالا، گل سنجد، بریم با هم گوشه‌‌ی دل
لالا لالا، گل سمبل، غزل خونت شم، همچون بلبل
لالا لالا، گل سوسن، لبم بوسی، لبت بوسم
لالا لالا، گل لاله، تو خود می، من پیاله
لالا لالا، گل پرپر، نبینی غم، نبینی درد
لالا لالا، گل بیتاب، هرجا هستی، خدا همرات
نمونه سوم: لالایی گنجشک لالا، مهتاب لالا
گنجشک لالا، سنجاب لالا، آمد دوباره، مهتاب لالا
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
گل زود خوابید، مثل همیشه، قورباغه ساکت، خوابیده بیشه
گل زود خوابید، مثل همیشه، قورباغه ساکت، خوابیده بیشه
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
جنگلا لالا، برکه‌ها لالا، شب برهمه خوش، تا صبح فردا، شب برهمه خوش، تا صبح فردا
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی، لالا لالایی
نمونه چهارم: لالایی گل‌ها
لالا لالا گل مریم، فدای تو میشم هردم
لالا لالا گل نازم، خودم رو من فدات سازم
لالا لالا گل یاسم، تموم عمر به پات وایسم
لالا لالا گل مینا، به عشق توست چشام زیبا
لالا لالا گل شب، بو تویی خوشرنگ تویی خوشبو
لالا لالا گل پونه، بابات میاد زودی خونه
لالا لالا گل لادن، همه خوبی به تو دادن
لالا لالا گل نعنا، فدای اون قد رعنا
لالا لالا، گل لاله، دوست داریم من و خاله
لالا لالا گل چایی، دوست داریم من و دایی
لالا لالا گل زیره، چرا خوابت نمی‌گیره
لالا لالا گل خشخاش، بابات رفته خدا همراش
بابات رفته سوی کرمون، تویی در مرا درمون
لالا لالا گل فندق، جهازت هست توی صندوق
لالا لالا گل سرخم، مبادا تو بشی سرخم
لالا لالا گل سنبل، عزیز من تویی چون گل
لالا لالا گلم هستی، عزیز این دلم هستی
لالایی کودکانه با زبان فارسی
در قسمت اول مقاله با مفهوم لالایی کودکانه بیشتر آشنا شدیم و راجع به آن صحبت کردیم. حال در این قسمت می‌خواهیم به لالایی‌هایی با زبان فارسی بپردازیم. لالایی در هرفرهنگی از دو قسمت تشکیل شده است که شامل آهنگ و شعر است. آهنگ آن برای کودکان است و شعری که توسط مادر سراییده می‌شود و می‌تواند برآمده از خاطرات، تجربیات و وضعیت آنها باشد. در زبان فارسی هم همانند دیگر زبان‌ها، لالایی متداول و از آثار کهن ایرانی است.
قبل از اینکه به لالایی‌های کودکانه با زبان فارسی بپردازیم، می‌توان در مورد مضمون این نوع لالایی‌ها به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
تشبیهات
قربان و صدقه رفتن کودک
مسائل و وضعیت اجتماعی
آرزو
باورهای مذهبی و اسلامی
بیماری و …
چند نمونه از لالایی‌های کودکانه فارسی را با هم مرور می‌کنیم:
نمونه اول: لالایی که در آن مادر آرزوی سلامتی فرزندش را دارد
لالالالا که لالات می کنم
من نگا بر قد و بالات می کنم من
لالالالا که لالات بی بلا باد
نگهدار شب و روزت خدا باد !
نمونه دوم: لالایی مذهبی
لالاییت می کنم خوابت نمیاد
بزرگت کردم و یادت نمیاد
بزرگت کردم و تا زنده باشی
غلام حضرت معصومه باشی
نمونه سوم: آرزوی بزرگی، سلامتی و خرد برای کودک:
لالالالا عزیز ترمه پوشم
کجا بردی کلید عقل و هوشم
لالالالا که لالات
خودت ملا، قلمدونت طلا باد !
لالالالا عزیز الله
قلم دس گیر،برو ملا بخوون جزو کلام الله
نمونه چهارم: لالایی که در متن آن برای ثمردهی کودک سروده شده است:
لای لای دییم یاتونجه
گؤ زلرم آی باتونچه
( لالایی می‌گویم تا که بخوابی، آن را همچنان ادامه می‌دهم تا ماه برود)
سانه رم الدوز لری
سن حاصله یتوننچه
(ستاره‌ها را تا زمانی که بزرگ و مثمر شوی می‌شمارم)
نمونه پنجم: نمونه لالایی که در آن مادر احساس تنهایی و بی‌کسی را با داشتن فرزند ندارد:
الا لا لا تو را دارم
چرا از بی کسی نالم ؟
الا لالا زر در گوش
ببر بازار مرا بفروش
به یک من آرد و سی سیر گوش (گوشت)
لالالالا گل آلاله رنگم
لالالالا رفیق روز تنگم
لالالالا کنم، خووت کنم
مو علی بووم و بیارت کنم مو
لالایی کودکانه شاد
ممکن است شما هم از خود پرسیده باشید که لالایی چه تاثیری بر کودکان می‌تواند داشته باشد؟ در این خصوص قبل از اینکه به سراغ سایر بخش‌های لالایی این قسمت برویم، لازم است متذکر شویم که لالایی کودکانه می‌تواند با بیان کلماتی که آرام و ملایم هستند، مغز و ذهن کودکان را آرام کنند و از این رو می‌تواند در خواب رفتن بهتر آنها کمک کند. در واقع کودکان قابلیت این را دارند که موسیقی را تشخیص داده و آن را تکرار و خود را با آن هماهنگ کنند.
شما میتوانید به عنوان والدین یا برادر و خواهر نوزاد، با بیان لالایی‌های زیبا و آرام برای کودک، به او آرامش را هدیه کنید. یکی دیگر از جنبه‌های مهمی که برای لالایی کودکانه باید درنظر داشته باشید، آن است که می‌تواند همانند آغوش مادر و تغذیه از شیر او، حس امنیت و اعتماد بنفس را برایش فراهم کند. از آنجایی که جنین مدت‌ها در رحم مادر بوده است، او بیشتر با نوای مادر هماهنگ است و از این رو بیشتر ارتباط برقرار می‌کند. آواز و موسیقی می‌تواند کودکان را از نظر مهارت‌ها و درک هوشی نیز بالاتر ببرد. در ادامه برخی از نمونه‌های لالایی شاد کودکانه را بیان کنیم:
نمونه اول: لالا لالایی لالا موقع خوابه
لای لالایی گل لالا، مهتاب اومده بالا، موقع خوابه حالا
لای لالایی گل نینی، خوابای خوب ببینی، روی ابرا بشینی
لالالی لام لالالی لام، لالا لالا لای، لالا لالا لای، لالا لالا لای
مامانه خوبه، پیشت میمونه، قصه میخونه، دونه به دونه، دونه به دونه
لای لالایی گل لالا، مهتاب اومده بالا، موقع خوابه حالا
لای لالایی گل نینی، خوابای خوب ببینی، روی ابرا بشینی
لالالی لام لالالی لام، لالا لالا لای، لالا لالا لای، لالا لالا لای
مامانه خوبه، پیشت میمونه، قصه میخونه، دونه به دونه، دونه به دونه
لای لای لالای لالای لای لای لالای لالای، لای لای لالای لالای لای لای لالای لالای
نمونه دوم: لالایی برادر کوچولو
برادر کوچولو، تو گهوارش خوابیده، لباش داره میخنده، یعنی چه خوابی دیده، لباش داره میخنده، یعنی چه خوابی دیده
وقتی مامان کار داره، من پیش اون میمونم، کنار رختخوابش، قصه براش میخونم
قصه آب و ماهی، قصه موج و دریا، قصه برف و جنگل، قصه باغ رویا
گاهی به شکل خرگوش، گاهی براش موش میشم، وقتی مامان نباشه، مامان کوچولوش میشم، مامان کوچولوش میشم
نمونه سوم: لالایی لالایی لالا جنگل
لالایی، لالاییی، لالایی، لالااایی، لالایی، لالایی، لالایی، لالایییی
لالا جنگل، لالا برکه، لالا نیلوفر آبی، لالا ماه سپید شب، شب زیبای مهتابی
لالا خرسه سفید من، ببند چشماتو که دیره، لالا قورباغه سبزم که خونت توی آبگیره
لالا خرگوشه تو لونه، لالایی لالایی، لالا ماهی رودخونه، لالایی لالایی،
آقا شیره چشاشو بست، لالا جنگل چه آرومه
ببین سنجاب خوابیده، پیش چشماش پراز خوابه، نگا چشمای پروانه، برای خواب بی‌تابه
هاپو تو لونشون خوابه، شبو دیده، لالا کرده، جوجوی زرد و نازنازی، تو خواب، اخماشو وا کرده
لالایی کودکانه انگلیسی
فرقی نمی‌کند شما چه فرهنگ و زبانی دارد، غالب افراد در سراسر جهان به گویش‌ها و زبان‌های مختلف قادر به صحبت به زبان انگلیسی هستند. از جمله لالایی‌هایی که در زبان انگلیسی بیان شده است می‌توان گفت:
Rock-a-Bye Baby: عقیده براین است که قدمت این نوع لالایی به قرن 18 در انگلستان یا آمریکا می‌رسد. لالایی به شرح زیر است:
Rock-a-bye baby
On the tree tops,
When the wind blows
The cradle will rock.
When the bough breaks
The cradle will fall,
And down will come baby
Cradle and all.
معنی:
راک خداحافظ عزیزم
بر بالای درختان،
وقتی باد می‌وزد
گهواره تکان خواهد خورد
وقتی شاخه می‌شکند
گهواره سقوط خواهد کرد،
گهواره بچه و همه چیز
و پایین خواهد آمد.
نمونه دوم: یکی دیگر از نمونه لالایی‌هایی که می‌تواند آموزنده و صلح آمیز باشد، لالایی زیر است که اثر جان لنون می‌باشد.
Now it’s time to say good night,
Good night, sleep tight.
Now the sun turns out his light,
Good night, sleep tight.
Dream sweet dreams for me,
Dream sweet dreams for you.
Close your eyes and I’ll close mine,
Good night, sleep tight.
Now the moon begins to shine,
Good night, sleep tight.
Dream sweet dreams for me,
Dream sweet dreams for you.
Close your eyes and I’ll close mine,
Good night, sleep tight.
Now the sun turns out his light,
Good night, sleep tight.
Dream sweet dreams for me,
Dream sweet dreams for you.
Good night,
Good night, everybody,
Everybody, everywhere,
Good night.
ترجمه:
اکنون وقت آن است که شب بخیر بگوییم، شب بخیر خوب بخوابی. اکنون خورشید نور خود را خاموش می‌کند، شب بخیر خوب بخوابی. برای من رویاهای شیرین ببینی، رویاهای شیرین برای خودت ببینی. چشماتو ببند و من چشمامو میبندم. شب بخیر خوب بخوابی.
حالا ماه شروع به درخشیدن می‌کند، شب بخیر خوب بخوابی. برای من رویاهای شیرین ببینی، رویاهای شیرین برای خودت ببنی. چشماتو ببند و من چشمامو میبندم. شب بخیر خوب بخوابی.
اکنون خورشید نور خود را خاموش می‌کند، شب بخیر خوب بخوابی.برای من رویاهای شیرین ببینی، رویاهای شیرین برای خودت ببینی. شب بخیر، شب همگی بخی، همه، همه جا، شب بخیر.
قصه کودکانه شب
در کنار لالایی، یکی دیگر از چیزهایی که می‌تواند به خواب رفتن و خسته کردن او کمک کند، قصه است. اگر کودک شما خوابش نمی‌برد، شما میتوانید از قصه گویی استفاده کنید و با استفاده از یک لحن نرم و آرام، داستانی را تا زمانی که خوابش ببرد تعریف نمایید. از جمله خواص و فوایدی که قصه گویی در کنار لالایی کودکانه می‌تواند داشته باشد می‌توان به آموختن اخلاقیات، افزایش مهارت کلامی، افزایش مهارت شنیداری، گسترش محدوده فکری کودک، آرامش بیشتر و … اشاره نمود.
قصه کودکانه جدید
اگر شما هم اکنون والدین هستید، حتما یادتان است که در قدیم، کتابچه‌های رنگ‌آمیزی و زیبایی وجود داشت که حاوی قصه‌های بسیاری بود. اکنون این قصه‌ها با گسترش فضای مجازی می‌تواند در سبک‌ها و قالب‌های مختلفی مانند pdf و یا فایل صوتی نیز ارائه شود.
از جمله جدیدترین قصه‌های کودکانه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
قصه کارتونی کوزه سحر آمیز
قصه کارتونی پریان گل‌ها
داستان کودکانه راجع به اینکه چطوری مراقب باشیم مریض نشیم
قصه صوتی کودکانه باکستر و دنی در مقابل قلدری می‌ایستد
قصه کارتونی شاهزاده و گدا
و …
قصه های کودکانه برای خواب
چندین مورد از قصه‌هایی که بتوانند در کنار لالایی کودکانه، فرزند شما را به خواب ببرند وجود دارد که در این راستا می‌خواهیم به 2 نمونه زیر بپردازیم:
قصه کوتاه میمون بی ادب: یکی بود، یکی نبود، درون یک جنگل زیبا و وسیع، گروهی میمون زندگی خوش و خرمی داشتند. یکی از این میمون‌ها که کوچک و قهوه‌ای بود، همواره به دیگران می‌خندید و به آنها می‌گفت که چه دم دراز و پشمالویی دارند. با اینکه مادرش او را بسیار نصیحت می‌نمود اما این کاری از پیش نمی‌برد تا اینکه در یک لحظه، شاخه‌ای از درخت بشکست و این میمون قهوه‌ای بر روزی زمین خورد. وقتی او را به دکتر بردند، پزشک گفت باید شیر نارگیل بخوری و استراحت کنی. در این حال دید که همان میمون‌ها برایش شیر نارگیل آوردند. وقتی او این کار دیگر میمون‌ها را دید، به نکته مهمی پی برد و آن این بود که ظاهر ملاک قضاوت افراد نیست بلکه داشتن قلبی صاف و مهربانی هر کس را ارزشمند می‌کند.
قصه فیل و دوستان: یکی بود یکی نبود، در روزگاری یک فیل راهی جنگل شد تا بتواند از میان موجودات آنجا دوستی بیابد. اولین حیوانی که پیدا کرد، میمونی بود و از او خواست تا دوستش شود. اما میمون گفت من دوستی می‌خواهم که مثل من به شاخه‌ها بپرد و بازی کند. بعد از آن رفت تا به یک خرگوش رسید. از خرگوش هم همین سوال را کرد اما او گفت من دوستی می‌خواهم که مانند من از راه‌های زیر زمینی بتونه عبور کنه. حیوان بعدی قورباغه بود اما او هم گفت من دوستی می‌خواهم که بالا پایین بپرد اما تو بزرگی و نمی‌تونی. وقتی فیل دید کسی با او دوست نمی‌شود، با ناامیدی به خانه برگشت.
ترانه های شاد کودکانه
شما میتوانید از آهنگ‌های شاد و مختلفی برای برگزاری جشن، برای مهد کودک و موارد دیگر استفاده کنید. در انتها اگر بخواهیم چند نمونه از ترانه‌های شاد کودکانه را در کنار لالایی کودکانه به شما معرفی کنیم، می‌توان گفت:
آهنگ کودکانه بابا آمد
آهنگ کودکانه برف‌های ریزه میزه
آهنگ کودکانه خوشحال و شاد و خندانم
آهنگ کودکانه راه مدرسه
آهنگ کودکانه حاجی فیروز
آهنگ کودکانه بهار
آهنگ کودکانه بچه‌های خوب
آهنگ شاد و کودکانه بازم زمستون اومده
آهنگ شاد دندون سفید
متن لالایی کودکانه: قصه و ترانه های شاد و جدید
